Συνέντευξη στην Εφημερίδα “Πελοπόννησος” και στον δημοσιογράφο Μιχάλη Βασιλάκη
Ποια είναι η γνώμη των εταίρων μας σήμερα για την θέση της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή «οικογένεια»; Εξακολουθούν να μας θεωρούν αδύναμο κρίκο σε οικονομικό (και όχι μόνο) επίπεδο;
Σήμερα η κατάσταση είναι ριζικά διαφορετική σε σχέση με την αρχή της ελληνικής κρίσης. Η Ευρώπη είναι απασχολημένη σε πολλαπλά μέτωπα και ηΕλλάδα καταλαμβάνει μικρό μέρος της προσοχής της. Οι εθνολαΐκιστες στην κεντρική Ευρώπη και Ιταλία, η πρόκληση της αντιμετώπισης του Brexit, οι επιπτώσεις από τις πρωτοβουλίες του Προέδρου Τράμπ και, φυσικά, οι ευρύτεροι γεωπολιτικοί κίνδυνοι λόγω της γειτνίασης με τα καθεστώτα των Πούτιν και Ερντογάν αλλά και με τον Συριακό εμφύλιο δημιουργούν ένα πολυσύνθετο περιβάλλον.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια μεγάλη συζήτηση για την συνοχή της ΕΕ. Πιστεύετε ότι το οικοδόμημα της ΕΕ κινδυνεύει με αποδόμηση ή είστε αισιόδοξος για το μέλλον της;
Δεν είναι ζήτημα αισιοδοξίας ή απαισιοδοξίας , πρέπει να ξεκαθαρίσουμε όμως ότι το αποτέλεσμα των πολιτικών διεργασιών δεν καθορίζεται από τρίτους – σε έναν άλλο κόσμο – αλλά εξαρτάται από το σύνολο των δικών μας πράξεων και επιλογών. Για αυτό πρέπει οι λαοί και τα Κ-Μ της Ευρώπης να αντιληφθούν ότι χωρίς κοινωνική συνοχή το ενωσιακό οικοδόμημα θα δυσκολευτεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος καθώς και ότι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα του είναι η άμεση ενδυνάμωση του.
Σας ανησυχεί η ολοένα και πιο έντονη ενδυνάμωση του ηγετικού ρόλου της Γερμανίας;
Η Γερμανία εκμεταλλευόμενη το διακρατικό μοντέλο που έχει επικρατήσει στη λειτουργία της Ένωσης εμφανίζεται ως η κυρίαρχη φωνή. Για το λόγο αυτό, στόχος των προοδευτικών δυνάμεων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η περαιτέρω ενδυνάμωση των ευρωπαϊκών θεσμών και η παράλληλη αποδυνάμωση του ρόλου που μπορεί να έχουν τα Κράτη Μέλη. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται ότι δε θα υπερισχύουν τα μεγάλα Κράτη Μέλη έναντι των κοινών Ευρωπαϊκών αρχών και στόχων.
Ποια είναι τα τρία πράγματα που πιστεύετε ότι πρέπει να διεκδικήσει η Ελλάδα από την ΕΕ στο μέλλον;
Πρώτα από όλα, οι λαοί της Ευρώπης πρέπει να διεκδικήσουν – από κοινού -την ενίσχυση της Ένωσης μέσω της περαιτέρω πολιτικής ενοποίησης, με ενίσχυση των κοινών θεσμών και της συμμετοχής των πολιτών στα κέντρα λήψης των αποφάσεων καθώς μόνο έτσι θα μπορέσουμε να κάνουμε τα επόμενα βήματα. Ως δεύτερος στόχος πρέπει να τεθεί η δημιουργία μιας πραγματικής οικονομικής ένωσης που θα περιλαμβάνει έναν ισχυρό κεντρικό προϋπολογισμό που δε θα περιορίζεται στο 1% του συνολικού ΑΕΠ των Κρατών Μελών. Πρέπει η ΕΕ να διαθέτει τα απαραίτητα εργαλεία και μέσα ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει άμεσα και αποτελεσματικά κρίσεις όπως αυτές που βιώσαμε τα τελευταία χρόνια. Τέλος, χρειάζεται να έχουμε μια πραγματικά ενιαία φωνή στο γεωπολιτικό πεδίο, υπερασπιζόμενη τα συμφέροντα των Κ-Μ, τις αρχές και τις αξίες της στο πλαίσιο μίας πραγματικά Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας.
Τι μπορεί να κάνει η Ευρώπη για την Ελλάδα;
Η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί στρατηγική επιλογή σε τόσο σε οικονομικό όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο. Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης καμία χώρα ακόμα και η Γερμανία, που είναι η μεγαλύτερη και πλουσιότερη χώρα στην Ευρώπη δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνη της τις παγκόσμιες προκλήσεις. Το ίδιο ισχύει, και σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό, για τις μικρές χώρες όπως είναι η πατρίδα μας. Εντάσσοντας τα εθνικά μας συμφέροντα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, αυτά εκφράζονται ενισχυμένα και με το συλλογικό βάρος όλων των Κ-Μ. . Παράλληλα, μην ξεχνάμε ότι και σε πρακτικό επίπεδο, η χώρα μας έχει αλλάξει σημαντικά από τα Ολοκληρωμένα Μεσογειακά Προγράμματα της δεκαετίας του 1980 μέχρι τα σημερινά πακέτα Συνοχής. Ένα άλλο απτό παράδειγμα για το οποίο ήμουν και υπεύθυνος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την Σοσιαλιστική Ομάδα είναι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας όπου προβλέπεται η αγορά αεροπορικών μέσων δασοπυρόσβεσης, όπως καναντέρ, που τόσο χρειάζεται η χώρα μας και τα υπόλοιπα Κράτη του Νότου, ιδιαίτερα την καλοκαιρινή περίοδο.
Η επόμενη χρονιά είναι προεκλογική για το Ευρωκοινοβούλιο. Σε ποιο κλίμα θα διεξαχθούν; Ποιο είναι το διακύβευμα;
Το βασικό ζήτημα που θα μας απασχολήσει τα επόμενα χρόνια είναι η κατεύθυνση της ΕΕ. Υπάρχουν τρεις ενδεχόμενες απατήσεις σε αυτό το ερώτημα. Η πρώτη εκπορεύεται από τους εχθρούς της Ένωσης και υποστηρίζει τη διάλυση της. Η δεύτερη από τις συντηρητικές δυνάμεις και προωθεί την διακρατική Ευρώπη. Αντίθετα, η προοδευτική πρόταση που ενστερνίζεται και το κόμμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών υποστηρίζει την ταυτόχρονη πολιτική ενοποίηση για όσες χώρες το επιθυμούν. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές συνέπειες της παγκοσμιοποίησης και η κυριαρχία των πολυεθνικών όπως έγινε και με την επιβολή του προστίμου 12 δις στην Apple πριν από δύο χρόνια. Είναι προφανές ότι, για τη χωρά μας, το εθνικό συμφέρον επιτάσσει την υιοθέτηση της τρίτης επιλογή μιας και είναι η μοναδική που εξασφαλίζει άμεση και αδιατάρακτη προσβασιμότητα στο σκληρό πυρήνα της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Πιστεύετε ότι οι πολίτες έχουν συνειδητοποιήσει τις αλλαγές που φέρνει στην ζωή τους η ΕΕ ή εξακολουθούμε να έχουμε την εικόνα πως κάτι συμβαίνει εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από εμάς;
Η ΕΕ έχει αλλάξει δραματικά τη ζωή όλων μας ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 – όσοι αμφιβάλουν αρκεί να δουν οποιαδήποτε από τις γειτονικές μας χώρες. Το ότι αυτή η πραγματικότητα δεν γίνεται αντιληπτή στην ολότητα της είναι ένα ζήτημα που πρέπει να μας προβληματίσει όλους. Στην έλλειψη ενημέρωσης και πρόσβασης στα πραγματικά δεδομένα κτιστήκαν οι μύθοι που ευδοκίμησαν στα χρόνια της κρίσης. Χρέος όλων μας είναι να εξασφαλίσουμε ότι η αλήθεια θα επικρατήσει στο δημόσιο διάλογο.
