Σημεία ομιλίας Προέδρου Κινήματος Αλλαγής – ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, 30.01.2022
Γενικά
- Από τις φυσικές καταστροφές, την τραγική αντιμετώπιση της πανδημίας μέχρι τις κρίσιμες αστοχίες στην οικονομία, αυτό που αποκομίζουν οι πολίτες είναι η αίσθηση της ανεπάρκειας, της αναξιοκρατίας και της αλαζονείας. Γιατί είναι άλλο πράγμα η ριζική μεταρρύθμιση του κράτους, ώστε να γίνει αποτελεσματικός συμπαραστάτης του πολίτη, και άλλο να βαφτίζεις «επιτελικό κράτος» την υπερσυγκέντρωση εξουσιών στο πρόσωπο του Πρωθυπουργού και μιας κλειστής ομάδας στελεχών.
- Το σοβαρό πρόβλημα συντονισμού παραμένει, τόσο ανάμεσα στα συναρμόδια υπουργεία όσο και ανάμεσα σε άλλα επίπεδα διακυβέρνησης: δήμοι – περιφέρειες – κεντρικό κράτος. Η κατάσταση συνεχίζει να θυμίζει το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε».
- Για εμάς, η ασφάλεια είναι ζωτικό αγαθό. Η μείωση της εγκληματικότητας, η ασφάλεια στις γειτονιές, είναι θέμα δημοκρατίας. Από την άλλη όμως, ασφάλεια του πολίτη σημαίνει και πολλά άλλα πράγματα: προστασία από τις φυσικές καταστροφές, την πανδημία, την ακρίβεια, τις ανισότητες, την εργασιακή επισφάλεια.
Ακρίβεια – Οικονομία
- Οι τιμές καταναλωτή αυξάνονται πάνω από τρεις φορές συγκριτικά με τις προβλέψεις του κυβερνητικού επιτελείου. Η Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπει πως η ακρίβεια θα είναι παρούσα ολόκληρο το 2022 και όχι μόνο τους πρώτους μήνες, όπως ισχυρίζονταν οι αρμόδιοι υπουργοί.
- Επιπλέον, η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά στις πιο ακριβές χώρες της Ευρώπης στη χονδρική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας. Στην εγχώρια αγορά, υπάρχουν ολιγοπωλιακές στρεβλώσεις, που πλήττουν το εισόδημα των πολιτών και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Η Κυβέρνηση όμως, αποφεύγει κάθε παρέμβαση στην κατεύθυνση της ρύθμισης, για να μη θίξει τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα που υπηρετεί.
- Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η συνολική αξία των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των οικονομικών παρενεργειών της πανδημίας ανήλθε σε 43,3 δις ευρώ στη διετία 2020-2021 και ήταν το τρίτο μεγαλύτερο πακέτο στην ευρωζώνη. Ξοδέψαμε περίπου το 25% του εθνικού εισοδήματος για να αναπληρώσουμε τις απώλειες του 2020, αλλά έχουμε ένα ΑΕΠ με χειρότερη ποιότητα –καθώς οι κρατικές ενισχύσεις δεν είναι στα αλήθεια νέος πλούτος, αλλά χρέος.
- Είναι ενδεικτικό ότι από τον Ιανουάριο του 2020 έως τον Μάρτιο του 2021, η Ελλάδα εμφανίζει την τρίτη μεγαλύτερη αύξηση των συνολικών καταθέσεων επιχειρήσεων και νοικοκυριών στην Ευρωζώνη. Από τα 22,5 δισ. της αύξησης αυτής, τα 6 δισ. αντιστοιχούν στα δάνεια των τραπεζών προς τις επιχειρήσεις, περίπου 4 δισ. είναι οι αναβαλλόμενοι φόροι και οι επιστρεπτέες προκαταβολές, και μόνο τα υπόλοιπα 12,5 δισ. είναι περίπου η καθαρή αποταμίευση.
- Τι δείχνουν τα παραπάνω στοιχεία; Ότι οι δαπάνες της κυβέρνησης δεν κατευθύνθηκαν προς παραγωγικές επενδύσεις, διότι πολύ απλά δεν ήταν στοχευμένες. Δόθηκαν με τυφλούς ή πελατειακούς όρους, δεν ανακούφισαν όσους πραγματικά έχουν ανάγκη και αύξησαν το δημόσιο χρέος. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Η ελληνική οικονομία δεν έγινε περισσότερο ανθεκτική στις κρίσεις. Η κρατική παρέμβαση, που ήταν αναγκαία, δεν οδήγησε την οικονομία προς ένα πιο εξωστρεφές, βιώσιμο και δίκαιο παραγωγικό μοντέλο. Εν μέσω ενεργειακής κρίσης η κυβέρνηση έχει ξεμείνει από καύσιμα και δεν έχει τη δυνατότητα σήμερα να λάβει τα αναγκαία που πρέπει για να στηρίξει τους πιο ευάλωτους πολίτες.
- Την ίδια στιγμή, το ποσοστό των φτωχών μεταξύ όσων πληρώνονται με τον κατώτατο μισθό στην Ελλάδα φτάνει το δυσθεώρητο 47%, και ενώ ο μέσος όρος στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μόλις το 15%. Παρά ταύτα, είμαστε ανάμεσα στις τελευταίες χώρες ως προς την αύξηση του κατώτατου μισθού, με μόλις 2%.
- Ας τολμήσουμε να ενισχύσουμε τον ρόλο των ανεξάρτητων ρυθμιστικών αρχών, και ιδιαίτερα της υποστελεχωμένης Επιτροπής Ανταγωνισμού, αφού αυτή η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να παρέμβει η ίδια. Γενικότερα, ένα από τα πιο κρίσιμα μέτρα για την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών είναι προφανώς η αύξηση του κατώτατου μισθού, με παράλληλη μείωση του μη μισθολογικού κόστους για τις επιχειρήσεις. Το κάνουν όλες οι χώρες της ΕΕ, το έκανε ακόμη και η Γερμανία, παρ’ όλο που ένα σημαντικό κομμάτι του πολιτικού συστήματος, είχε πολλές επιφυλάξεις. Δεν επιβεβαιώθηκαν οι επιφυλάξεις.
- Το μοντέλο της «φτηνής ανάπτυξης» είναι πια παρωχημένο στο σύνολο της ΕΕ και είναι μακριά από την ατζέντα της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας. Έχουμε σήμερα στα χέρια μας το σημαντικό εργαλείο του Ταμείου Ανάκαμψης. Δεν θα το έχουμε όμως κ. Μητσοτάκη για πάντα. Γι’ αυτό είναι αδιανόητο, ότι έχει κάνει το Ταμείο Ανάκαμψης η κυβέρνηση ένα διευρυμένο ΕΣΠΑ.
Πολιτική Προστασία
- Η πολιτική προστασία αποκτά σε όλο τον κόσμο έναν κεντρικό ρόλο. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως γνωρίζετε εργάστηκα τα τελευταία χρόνια για να εκσυγχρονίσουμε τον μηχανισμό, δημιουργώντας το rescEU. Δυστυχώς, η πολιτική προστασία στην Ελλάδα, βασίζεται ακόμα στις δομές που δημιουργήθηκαν πριν από 20 χρόνια από τη δική μας παράταξη. Οι συνθήκες αλλάζουν. Το ίδιο πρέπει και εμείς. Δεν μπορεί η πρόωρη έλευση του χιονιού να θεωρείται δικαιολογία.
- Πρέπει να εκμεταλλευτούμε όλα εργαλεία ώστε να είμαστε έτοιμοι, όλα αυτά που η Ευρώπη σχεδιάζει, πρέπει να γίνουν ένας φάρος των δικών μας πρωτοβουλιών. Να συντάξουμε νέες, ανανεωμένες λίστες εθνικών και διασυνοριακών κινδύνων στην ευρύτερη περιοχή, ώστε να προετοιμαστούμε για οποιοδήποτε άσχημο σενάριο. Να δούμε τις αδυναμίες κάθε της περιφέρειας της Ελλάδας, σε κάθε τομέα ξεχωριστά. Μία καινοτομία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας είναι η υιοθέτηση των Στόχων Ανθεκτικότητας, που περιγράφουν τι θα πρέπει να παραμένει λειτουργικό κάτω από τις οποιαδήποτε συνθήκες. Αξιοποιώντας τους στόχους αυτούς, μπορούμε να αναδιαμορφώσουμε και να εκσυγχρονίσουμε τα εθνικά σχέδια πολιτικής προστασίας, με σαφή οριοθέτηση αρμοδιοτήτων και ευθυνών, απαλλαγμένα από τα προβλήματα που υπάρχουν στον «Ξενοκράτη». Στηρίξαμε τη δημιουργία του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας, το οποίο όμως πρέπει να αποκτήσει πραγματική υπόσταση, με εξουσίες και ισχυρές διοικητικές δομές στους Δήμους και στις Περιφέρειες.
- Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε τους ανθρώπους στο πεδίο, την Πυροσβεστική, που είναι η ραχοκοκαλιά της Πολιτικής Προστασίας στη χώρα μας, η οποία πρέπει να αναβαθμιστεί και να ενισχυθεί, τόσο σε τεχνικό, όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό, με μορφωτικά προγράμματα και αξιοκρατία, επιτέλους, κάτι που δεν είδαμε την προηγούμενη περίοδο, με καταστροφικά αποτελέσματα το καλοκαίρι. Παρόμοια πρέπει να είναι η πολιτική μας για όλες τις μονάδες που αποτελούν το «κράτος της πρώτης γραμμής», οι οποίες χρειάζονται διαρκή εκπαίδευση, εξοπλισμό, αξιοκρατική αντιμετώπιση, συνεχή αξιολόγηση και βεβαίως, καλύτερες συνθήκες εργασίες και αμοιβές.
- Κάποια αγαθά, όπως η υγεία και η παιδεία, πρέπει να είναι δημόσια και διαθέσιμα για όλους.
Πανδημία
- Στην αναλογία θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού έχουμε ήδη περάσει τη Γαλλία και την Ισπανία, και πλησιάζουμε τη Μεγάλη Βρετανία. Δεν μπορεί να γίνει συνήθεια η απώλεια εκατοντάδων συνανθρώπων μας καθημερινά. Δεν το δεχόμαστε αυτό.
- Η πανδημία αύξησε περαιτέρω και την επιβάρυνση των ελληνικών νοικοκυριών απ ό έξοδα στον τομέα της υγείας. Το ποσοστό ιδιωτικής δαπάνης για υγεία στην Ελλάδα είναι 35%. Μόνο η Βουλγαρία (37%) και η Λετονία (36%) έχουν υψηλότερο ποσοστό δαπάνης, οι μόνες χώρες στην ΕΕ. Και έτσι αυξάνεται το κόστος στην τσέπη του κάθε πολίτη.
- Πρέπει η υγειονομική περίθαλψη να βρίσκεται πιο κοντά στους Έλληνες. Εάν η κυβέρνηση είχε φροντίσει να ενισχύσει την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, τα νοσοκομεία δεν θα είχαν ξεπεράσει τα όριά τους, οι πολίτες θα είχαν καλύτερη πληροφόρηση και φροντίδα στην πανδημία και βέβαια, θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα στην εμβολιαστική κάλυψη, όπως αποδεικνύουν όλα τα στοιχεία των χωρών που έχουν επενδύσει στον Πρωτοβάθμιο Τομέα Υγείας.
- Ας διδαχθούμε από τους γείτονές μας, που πλήρωσαν βαρύ φόρο στην πρώτη φάση της πανδημίας. Η Ιταλία δίνει περίπου το 10% του Ταμείου Ανάκαμψης για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας ενώ εμείς δίνουμε μόλις το 4,5% (1,5 δις), και βεβαίως για να έχετε μια εικόνα, από αυτά ένα μεγάλο κομμάτι θα πάει για ανακαίνιση και ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων και όχι για την ουσιαστική ενίσχυση της πρωτοβάθμιας υγείας και της υγείας συνολικά, με σύγχρονο εξοπλισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρωτοβάθμια υγεία θα κατευθυνθούν μόλις 527 εκατομμύρια από τα 32 δις που εισρέουν στη χώρα.
Πρόταση δυσπιστίας και πολιτική αντιπαράθεση
- Ψάχνοντας σωσίβιο ο κ. Τσίπρας προσφέρει σανίδα σωτηρίας στον κ. Μητσοτάκη, καθώς επιτρέπει σήμερα στον Πρωθυπουργό, όπως είδαμε και χθες το βράδυ, να συγκριθεί με τα γνωστά απογοητευτικά αποτελέσματα, με τα πεπραγμένα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, αντί να κριθεί για τα γιγαντιαία προβλήματα που δημιουργεί ο ίδιος σε όλους τους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής μας ζωής.
- Ο ανταγωνισμός όμως μεταξύ Κυβέρνησης και Αξιωματικής Αντιπολίτευσης για το ποιος από τους δύο ήταν λιγότερο καταστροφικός, έχει κουράσει απολύτως τον ελληνικό λαό. Είναι αντιαισθητικό το θέαμα της κοκορομαχίας των δύο πρωθυπουργών που έχουν ανταγωνίζονται ποιος κατάφερε τη μεγαλύτερη αποτυχία σε θέματα κρίσεων και φυσικών καταστροφών.
- Ο κύριος Μητσοτάκης μπορεί νιώθει ασφαλής να συγκρίνεται με τον κύριο Τσίπρα. Αυτή του όμως η ασφάλεια είναι επίπλαστη, γιατί όλο και περισσότεροι πολίτες καταλαβαίνουν ότι αυτός ο φαύλος κύκλος για τη χώρα πρέπει να σταματήσει γιατί καθηλώνει το μέλλον του ελληνικού λαού. Ο κ. Μητσοτάκης, όσο περνούν οι μέρες, καταλαβαίνει ότι η πολυπόθητη αυτοδυναμία αρχίζει να του κουνά το μαντήλι και καταφεύγει σε διάφορα παλαιοκομματικά παιχνίδια.
- Ποιος φάσκει λοιπόν και αντιφάσκει; Εμείς ή ο κύριος Τσίπρας και ο κ. Μητσοτάκης; Ο κ. Τσίπρας έλεγε ότι με 50 θανάτους εκείνη την ημέρα που είχε κάνει τη δήλωση, είναι αδιανόητο να ζητάει εκλογές. Και ξαφνικά σήμερα με τους διπλάσιους, θεωρεί ότι η συγκυρία είναι ευνοϊκότερη;
- Και σε τελική ανάλυση, ποιον άλλον εκτός από τη Δημοκρατική Παράταξη συμφέρουν σήμερα περισσότερο οι εκλογές; Ποιος άλλος εκτός από εμάς είναι σε σαφή ανοδική πορεία όταν αυτοί χάνουν συνεχώς δυνάμεις; Όμως η πυξίδα η δική μας δεν είναι το κομματικό συμφέρον, είναι το συμφέρον του ελληνικού λαού.
- Οι πολίτες, αποστρέφονται τον λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αποστρέφονται και τον ελιτισμό της ΝΔ. Είμαστε έτοιμοι για την ολική μας επαναφορά, όποτε και αν γίνουν οι εκλογές.
- Ακούω ότι ο κ. Μητσοτάκης θα κατέβει στις επόμενες εκλογές με την αντιπαράθεση ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα. Εμάς λοιπόν δεν μας αρέσει ούτε το χθες του κ. Τσίπρα, ούτε το σήμερα του κ. Μητσοτάκη και εργαζόμαστε για το μέλλον του ελληνικού λαού. Γιατί πιστεύουμε, πραγματικά το πιστεύουμε με την καθημερινή δουλειά μας, ότι θα είμαστε το αύριο, το αύριο που χρειάζεται ο τόπος.
- Υπερψηφίζουμε λοιπόν την πρόταση δυσπιστίας, για να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα στην κυβέρνηση της ΝΔ, που οι επιλογές της καθιστούν την κοινωνία μας μια κοινωνία χαμηλών προσδοκιών, δεν αξίζει αυτός ο τρόπος στον ελληνικό λαό. Η χώρα μας χρειάζεται όραμα και όχι διαχειριστές μεγάλων, καθημερινών αποτυχιών.
- Ενωμένοι όμως, με πίστη στις αξίες μας κατανοώντας τις απαιτήσεις του σύγχρονου κόσμου, μπορούμε να τα καταφέρουμε. Για μια ισχυρή παράταξη, τη Δημοκρατική Παράταξη, για μια ισχυρή Ελλάδα στην Ευρώπη και στον κόσμο. Προχωράμε μαζί. Προχωράμε μπροστά.