Ομιλία Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής επί της τροπολογίας του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας για τη golden visa
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Δεν μπορώ να μην ξεκινήσω από το στυγερό και σοκαριστικό έγκλημα, που συνέβη σήμερα. Μια τραγική γυναικοκτονία. Μια νέα κοπέλα, η οποία είχε καταγγείλει πριν από κάποιο χρονικό διάστημα τον δράστη, πήγε στο αστυνομικό τμήμα για να ζητήσει βοήθεια και δολοφονείται λίγα μέτρα έξω από αυτό. Αυτό το τραγικό γεγονός έρχεται σε συνέχεια μιας σειράς γεγονότων, που αποδεικνύουν ότι έχετε αποτύχει παταγωδώς στο θέμα της ασφάλειας των πολιτών. Μια σειρά τραγικά γεγονότα δείχνουν την ανεπάρκειά σας να εγγυηθείτε την ασφάλεια, ακόμα και σε περιπτώσεις ακραίες όπως είναι αυτή που συνέβη σήμερα.
Όσον αφορά στη συζήτηση που κάνουμε για την φορολογία του 15%, -την ενσωμάτωση της οδηγίας-, θέλω να θέσω το πλαίσιο, το οποίο είναι μια προσπάθεια και ιδεολογικό προϊόν της ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας. Εδώ και πάνω από 20 χρόνια η ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία μιλάει για ένα οριζόντιο φόρο στις πολυεθνικές, έναν ελάχιστο φόρο στις πολυεθνικές. Σήμερα τον ενσωματώνουμε μέσω μιας κοινοτικής οδηγίας. Είναι ένα πρώτο βήμα για να αντιμετωπίσουμε τις τεράστιες φορολογικές αδικίες που υπάρχουν και στην Ένωση αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Διότι το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη έχει ανάγκη από έσοδα για να ενισχυθεί η υγεία, η παιδεία, να μειωθούν οι ανισότητες και δεν μπορεί να συνεχίζεται αυτό το φορολογικό παιχνίδι των “παραδείσων”, των ειδικών φορολογικών συμφωνιών μεταξύ κρατών-μελών και πολυεθνικών, τα οποία οδηγούν στο να χάνουμε δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η προοπτική και η προσπάθεια στήριξης των πιο αδύναμων πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μαζί, όμως, με αυτή την ενσωμάτωση φέρνετε και μια τροπολογία. Μια τροπολογία σημαντική στην οποία θέλω να αναφερθώ εκτενώς. Πριν, όμως, αναφερθώ στην τροπολογία την οποία επί της ουσίας θέσαμε εμείς ως πρόκληση στον δημόσιο διάλογο τα τελευταία δύο χρόνια, βλέποντας οτι η πολιτική με την Golden Visa οδηγεί στην αύξηση των ενοικίων, στην αύξηση του κόστους στέγασης, σε νέες ανισότητες, θέλω να αναφερθώ στις δηλώσεις δύο υπουργών της Νέας Δημοκρατίας.
Χθες ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι ως κόμμα «παρεμβαίνουμε στη δικαιοσύνη» επειδή ασκήσαμε το δικαίωμά μας να πάμε στον Άρειο Πάγο και να καταθέσουμε στην Εισαγγελέα μια αναφορά με περιεχόμενο αυτό που ακριβώς ήταν το κίνητρο της πρότασης δυσπιστίας που καταθέσαμε την προηγούμενη εβδομάδα.
Πώς λοιπόν προσπαθούμε να επηρεάσουμε τη δικαιοσύνη, ασκώντας τα δημοκρατικά μας δικαιώματα;
Την προηγούμενη εβδομάδα βαφτίσατε προϊόν διαπλοκής την πρόταση δυσπιστίας, το συνταγματικό μας δικαίωμα δηλαδή, ως δημοκρατικό κόμμα, να θέσουμε στη Βουλή των Ελλήνων μαζί με άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης μια υπόθεση, η οποία συγκλονίζει τον ελληνικό λαό γιατί βλέπει ότι κάποιοι άνθρωποι είναι αδίστακτοι.
Είναι αδίστακτοι αυτοί που την ώρα που θρηνούμε 57 συνανθρώπους μας, την ώρα που ακόμα καίνε οι λαμαρίνες, την ώρα που ψάχνουν οι διασώστες νεκρούς, τραυματίες, αγνοούμενους, παίρνουν το υλικό, το χαλκεύουν και το δίνουν σε ένα φιλικό μέσο ενημέρωσης για να χειραγωγήσουν την κοινή γνώμη. Ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι στο έγκλημα των Τεμπών.
Φέραμε, λοιπόν, την πρόταση δυσπιστίας, τη βαφτίσατε προϊόν διαπλοκής. Πάμε στον Άρειο Πάγο, «επηρεάζουμε τη δικαιοσύνη».
Σήμερα το πρωί ο υπουργός Δικαιοσύνης, ο κ. Φλωρίδης, σε ένα πρωινό πάνελ είπε το εξής αμίμητο: «Αφού η δικαιοσύνη και οι ανακριτές έχουν το κανονικό ηχογραφημένο υλικό, τι μας νοιάζει για τα υπόλοιπα;». Σοβαρά; Είναι αυτή η επίσημη θέση της κυβέρνησης και του Υπουργού Δικαιοσύνης να μην μας νοιάζει; Αυτό μας έλειπε, να σας πούμε και ευχαριστώ που ο ανακριτής έχει το σωστό ηχητικό.
Αντί να πει ο υπουργός ότι έπρεπε από την πρώτη στιγμή που μάθαμε τη χάλκευση, την παραποίηση, τη διοχέτευση του σε φιλικό μέσο, να ασκήσουμε διώξεις για να μάθουμε ποιος είναι αυτός ο αδίστακτος που δεν σέβεται τους νεκρούς –την ώρα που ακόμη ψάχνουν οι διασώστες-, έκανε τη χάλκευση και το έδωσε στο «Πρώτο Θέμα» για να χειραγωγήσει την κοινή γνώμη. Τέτοια απανθρωπιά; Τέτοια ασέβεια; Πραγματικά, οι αντιδράσεις σας είναι προκλητικές για τις οικογένειες, για τους βουλευτές της αντιπολίτευσης αλλά και για το σύνολο του ελληνικού λαού.
Εμείς θα συνεχίσουμε τον αγώνα για να μάθει ο ελληνικός λαός όχι μόνο ποιοι είναι αυτοί οι διεφθαρμένοι που δεν επέτρεψαν να υλοποιηθεί στην ώρα της η τηλεδιοίκηση για να αποφύγουμε την τραγωδία, αλλά και ποιοι είναι αυτοί που την ώρα της τραγωδίας προτεραιότητά τους ήταν το πολιτικό κόστος. Και είμαι σίγουρος ότι ο πυρήνας της λειτουργίας αυτού του συστήματος είναι ξανά στο Μέγαρο Μαξίμου.
Στο θέμα της τροπολογίας, τώρα.
Πραγματικά σήμερα ερχόμαστε με τη μέγιστη διάθεση συναίνεσης. Πρέπει να φύγουμε από αυτή την αίθουσα ψηφίζοντας κάτι που θα βελτιώσει τη ζωή του ελληνικού λαού και ιδιαίτερα των πιο φτωχών Ελλήνων, της μεσαίας τάξης που πλήττονται από την αύξηση του κόστους ζωής και ιδιαίτερα των ανελαστικών δαπανών, όπως είναι η υγεία. Είμαστε δεύτεροι στις ιδιωτικές δαπάνες υγείας μετά τη Βουλγαρία σε όλη την Ευρώπη.
Σε τέσσερα χρόνια 42% η αύξηση σε ενοίκια που αφορούν οικογένειες, 51% σε ενοίκια που αφορούν φοιτητές.
Εδώ, λοιπόν, πρέπει να δούμε αντικειμενικά τι ήταν η Golden Visa. Η Golden Visa ήταν ένα εργαλείο. Η χρήση της έγινε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως του Νότου για να υπάρχει ξανά μια αναθέρμανση της κατασκευής. Αυτό, όμως, συνέβη μέσα στην ύφεση κι έφερε κάποια αποτελέσματα. Ήταν μια χρήσιμη πολιτική. Αυτή η πολιτική σήμερα βοηθά, βελτιώνει τη ζωή του Έλληνα πολίτη;
Καταλαβαίνω ότι δεν θέλετε να αντιμετωπίσουμε πλήρως το πρόβλημα, γιατί υπάρχουν ισχυρά συμφέροντα. Αλλά όχι μόνο για αυτόν τον λόγο. Γιατί έχετε βολευτεί. Όταν μιλάτε συνεχώς για άμεσες ξένες επενδύσεις και πάνω από το 40% των άμεσων ξένων επενδύσεων είναι real estate, καταλαβαίνουμε που βασίζεται το αφήγημα της Νέας Δημοκρατίας. Να “πουλάτε” μια ανάπτυξη που δυσκολεύει τη ζωή του φτωχότερου Έλληνα. Να “πουλάτε” μια ανάπτυξη νέων ανισοτήτων. Να πουλάτε μια ανάπτυξη αφελληνισμού της ελληνικής οικονομίας. Ξένοι στον τόπο τους θα είναι χιλιάδες Έλληνες στα νησιά, σε περιοχές αστικών κέντρων.
Και ήρθατε, μετά από πίεση του ΠΑΣΟΚ, να καταθέσετε μια τροπολογία. Εμείς, πραγματικά, σήμερα, νιώθουμε ότι έχουμε πετύχει μια μικρή νίκη. Αλλά δεν θέλουμε να το δούμε με τα κομματικά μας γυαλιά. Θέλουμε να το δούμε, φεύγοντας από αυτή την αίθουσα, ως μια νίκη για τους φτωχότερους Έλληνες και τη μεσαία τάξη. Γι’αυτό θέλουμε να σκεφτείτε καλά αυτά που θα σας προτείνουμε για να βελτιώσουμε την τροπολογία.
Αυτή τη στιγμή έχουμε δημιουργήσει τις συνθήκες, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, πέρα από την τεράστια αύξηση των ακινήτων, το γ΄ τρίμηνο του 2023 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν κατά μέσο όρο αυξημένες κατά 11,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων διαμορφώθηκε σε 12% στην Αθήνα, 15,4% στη Θεσσαλονίκη, 12,8% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 9,5% στις λοιπές περιοχές της χώρας.
Θέλω να σημειώσω ότι το 2022, οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 11,9% (αναθεωρημένα στοιχεία), και 7,6% το 2021.
Άρα, αυξάνει πολύ και το κόστος αγοράς αλλά και το κόστος ενοικίου, όπως είπα προηγουμένως.
Εμείς ήρθαμε εδώ, όταν καταθέσαμε την ερώτηση στον πρωθυπουργό και είπαμε:
-Κατάργηση ή αναστολή της Golden Visa, όπως έκαναν και άλλες χώρες του Νότου.
-Όσα ακίνητα έχουν αγοραστεί με Golden Visa, να μην μπορεί ο αγοραστής να τα μετατρέπει σε βραχυχρόνια μίσθωση. Άρα, ιδιοκατοίκηση ή μακροχρόνια μίσθωση.
Επίσης, σας προτείναμε μια λύση που να δημιουργεί τις συνθήκες να βρούμε συναίνεση σε επίπεδο τιμών αγοράς.
Από τις προτάσεις που έχετε καταθέσει, εγώ δεν βλέπω να έχετε αυτή την προτεραιότητα και θέλω να είμαι ξεκάθαρος.
Τι λέτε; Από 400.000 ευρώ, να πάμε τη Golden Visa σε 800.000 ευρώ στα αστικά κέντρα Αθήνας και Θεσσαλονίκης και στα νησιά άνω των 3.100 κατοίκων.
Να καταλάβω, λοιπόν, ότι στα αστικά κέντρα είναι ένα σημαντικό βήμα. Δεν είναι η πρόταση που σας έχουμε κάνει, αλλά είναι ένα σημαντικό βήμα και το χαιρετίζουμε.
Να πω επίσης ότι στα νησιά άνω των 3.100 κατοίκων είναι ένα βήμα. Όμως θέλω, κ. Υπουργέ, να μου απαντήσετε: Στα μικρότερα νησιά των Κυκλάδων (Τζια, Κύθνος, Σέριφος, Σίφνος, Κίμωλος, Κουφονήσια, Ανάφη, Φολέγανδρος, Αμοργός, Σκύρος, Παξοί, Ιθάκη στα Επτάνησα, μικρότερα νησιά στα Δωδεκάνησα, Φούρνοι, Οινούσες, Ψαρά, Κάσος, Σαμοθράκη) τι προτείνετε;
Δηλαδή αφαιρούμε την πίεση από τα μεγάλα αστικά κέντρα και δημιουργούμε έναν μαγνήτη για την Golden Visa στα νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων, όπου σήμερα πάει ένας αστυνομικός, ένας γιατρός, ένας δάσκαλος να βρει σπίτι για να υπηρετήσει την τοπική κοινωνία και αγανακτεί.
Επίσης, ξέρετε ότι μειώνεται ο μόνιμος πληθυσμός στα μικρότερα νησιά; Γιατί μειώνεται ο πληθυσμός; Από το κόστος ζωής.
Άρα, εσείς τι μας λέτε; Να υπογράψουμε σήμερα τον υπερτουρισμό, τις δύσκολες συνθήκες ζωής στα μικρότερα νησιά και να ‘χουμε νησιά με τεράστιο πληθυσμό το καλοκαίρι και νησιά “φαντάσματα” τον χειμώνα. Διότι θα έχουν φύγει οι μόνιμοι κάτοικοι. Μα, σοβαρά; Πρέπει να πάρουμε απόφαση και να βρεθεί συναίνεση.
800.000 ευρώ σε όλα τα νησιά για να τελειώσει η πολιτική που διώχνει τους ντόπιους πληθυσμούς από τους μόνιμους τόπους κατοικίας, όπως είναι τα νησιά των Κυκλάδων και άλλα νησιά που σας προανάφερα κ. Υπουργέ.
Δεν μπορώ να καταλάβω πραγματικά τη φιλοσοφία της πρότασή σας. Κάνετε ένα βήμα και αφήνετε κενό στο μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει κι εθνικό χαρακτήρα, διότι κάποια από αυτά τα νησιά είναι ακριτικά νησιά, είναι στην παραμεθόριο.
Έχετε σκεφτεί τις διαστάσεις του να κάνετε μαγνήτη για τη Golden Visa αυτά τα νησιά σε σχέση με τα εθνικά μας θέματα;
Πραγματικά είναι αδιανόητη η επιλογή σας. Πρέπει σήμερα να την αλλάξετε και να είναι 800.000 ευρώ στα μεγάλα αστικά κέντρα Αθήνας – Θεσσαλονίκης και στα 800.000 ευρώ και στα νησιά άνω των 3.100 κατοίκων, αλλά και κάτω από 3.000 κατοίκους που, αν θέλετε την ταπεινή μου άποψη, εκεί είναι μεγαλύτερο το πρόβλημα απ’ότι σε νησιά όπως η Κρήτη ή η Ρόδος.
Βέβαια, στη Ρόδο και στην Κέρκυρα υπάρχουν και πανεπιστήμια, όπως και στην Κρήτη, που δυσκολεύεται από την αύξηση του κόστους διαμονής και ο φοιτητής που θέλει να πάει να σπουδάσει.
Άρα, η πρώτη πρότασή μας είναι 800.000 ευρώ και στα νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων.
Επίσης, μας λέτε ότι ψηφίζουμε κάτι σήμερα το οποίο όμως θα υλοποιηθεί την 1/1/2025.
Αυτό το χρονικό περιθώριο που δίνετε για την εφαρμογή του μέτρου δεν θα δημιουργήσει μια νέα στρέβλωση στην αγορά; Τι λέτε; Μέχρι τον Σεπτέμβριο προκαταβολή και ολοκλήρωση του μέτρου μέχρι 1/1/2025.
Άρα, μέχρι 1/1/2025 250.000 ευρώ για πολλές περιοχές της Ελλάδας και μετά την 1/1/2025 800.000 ευρώ. 550.000 ευρώ διαφορά. Άρα, λέτε στους κτηματομεσίτες και σε όσους ενδιαφέρονται για Golden Visa “τρέξτε τώρα, τους επόμενους μήνες, τώρα που προλαβαίνετε να κάνετε τη δουλίτσα σας διότι μετά θα υλοποιήσουμε αυτό το οποίο ψηφίσαμε πολλούς μήνες προηγουμένως”. Αδιανόητη και αυτή η επιλογή σας. Εκτιμώ ότι υπηρετεί συμφέροντα κατασκευαστικών εταιρειών.
Τι θα ήταν λογικό; Πρέπει να δώσετε ένα περιθώριο, διότι πιθανόν κάποιοι άνθρωποι έχουν διαπραγματευτεί ακίνητα, χρειάζονται έναν χρόνο. Το λέω αυτό και ως μηχανικός γιατί υπάρχει μια γραφειοκρατία. Δεν μπορεί όμως αυτό το χρονικό διάστημα να είναι 8 μήνες, είναι αδιανόητο. Δημιουργείτε στρέβλωση στην αγορά και, σας παρακαλώ, εμείς βάλαμε στην τροπολογία έως τέλος Απριλίου προκαταβολή, αν θέλετε ας βρούμε έναν συμβιβασμό να το πάμε λίγο παρακάτω για να είναι ένα δίκαιο και ρεαλιστικό μέτρο στο επίπεδο περιθωρίου για να αγοράσει το ακίνητο που ίσως έχει ήδη διαπραγματευτεί.
Τώρα, στο θέμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Βλέπω ότι δεν αντιμετωπίζετε το πρόβλημα. Λέτε τώρα «όσοι έχουν αγοράσει με τη Golden Visa ακίνητο, δεν τους πειράζουμε», δηλαδή όσοι έχουν ήδη αγοράσει Golden Visa μπορούν να το κάνουν βραχυχρόνια μίσθωση. Δεν το καταλαβαίνω αυτό.
Γιατί αυτοί οι άνθρωποι αφού ήθελαν να πάρουν μια Golden Visa, θα μπορούσαν να μείνουν οι ίδιοι μέσα. Δεν θέλουν να μείνουν οι ίδιοι μέσα, θέλουν να το νοικιάσουν; Ας το δώσουν σε μακροχρόνια μίσθωση. Αυτούς τους αφήνετε εκτός.
Πάμε τώρα στους επόμενους που θα αγοράσουν με Golden Visa. Έτσι όπως νομοθετείτε, δεν αντιμετωπίζετε το ζήτημα που μπορεί να προκύψει αν αυτοί το νοικιάσουν σε κάποιον με μακροχρόνια μίσθωση και μετά αυτός πάει να το νοικιάσει σε βραχυχρόνια μίσθωση. Άρα, πρέπει να υπάρξει μια απάντηση και σε αυτό.
Δηλαδή το πρόβλημα είναι και σε αυτούς που έχουν ήδη αγοράσει που τους αφήνετε ελευθερία επιλογών. Το πρόβλημα υπάρχει και σε αυτούς οι οποίοι θα αγοράσουν στο μέλλον, θα το δώσουν σε κάποιον με μακροχρόνια μίσθωση και αυτός μπορεί να το μετατρέψει σε βραχυχρόνια μίσθωση, άρα κάνατε μια τρύπα στο νερό. Θέλει, λοιπόν, κι εδώ κάποιους περιορισμούς.
Επίσης, θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό να βρούμε μια λύση, γιατί υπάρχει μια αγωνία στους κατοίκους των μικρότερων νησιών. Πρέπει να τους ακούσετε. Δεν μπορεί να αφήνουμε κάποιες κοινωνίες που έχουν ανάγκη – να στηρίξουμε το Εθνικό Σύστημα Υγείας, να στηρίξουμε την παιδεία, να στηρίξουμε την ασφάλεια – να τους αφήνετε ακάλυπτους. Θέλω, πραγματικά, να βρούμε έναν τρόπο να συμφωνήσουμε σε αυτό σήμερα.
Και θέλω να γνωρίζετε ότι εμείς πήραμε αυτή την πρωτοβουλία να θέσουμε στον δημόσιο διάλογο τη συζήτηση για την Golden Visa, όχι γιατί θέλουμε να χτυπήσουμε την αγορά ακινήτων. Θέλουμε να βάλουμε κανόνες. Εμείς δεν είμαστε κατά του επιχειρείν. Θέλουμε να μπουν κανόνες και η πυξίδα των κανόνων είναι να πέσει το κόστος ζωής. Η πυξίδα των κανόνων είναι να βελτιωθεί η καθημερινότητα του ελληνικού λαού. Η πυξίδα των κανόνων είναι η δυνατότητα των νεότερων γενεών να έχουν μια επιλογή αξιοπρεπούς διαβίωσης. Η στέγαση να μην είναι πολυτέλεια, όπως την αφήσατε να γίνει τα τελευταία χρόνια.
Και πρέπει σήμερα η τροπολογία που θα ψηφίσουμε, να είναι μια συνολική λύση και όχι ένα μπάλωμα. Γι’αυτό σας ζητώ, να υιοθετήσετε τις προτάσεις μας για να βελτιώσουμε τη ζωή των πολιτών, να μειώσουμε τις ανισότητες και να δημιουργήσουμε τις συνθήκες – ιδιαίτερα στα νησιά μας- να μείνουν εκεί οι μόνιμοι πληθυσμοί. Να βελτιωθεί το επίπεδο διαβίωσης γιατί είναι ένα ζήτημα εθνικό, αλλά είναι και ζήτημα πολιτισμού.
Δεν μπορώ να φανταστώ τα μικρά νησιά των Κυκλάδων, αυτά τα νησιά με τον ιδιαίτερο οικιστικό χαρακτήρα να τα μετατρέπετε μέσα από αυτή την άστοχη πολιτική που υλοποιείτε σήμερα, σε μαγνήτες για την Golden Visa. Τον χειμώνα θα είναι περιοχές -φαντάσματα και το καλοκαίρι θα είναι περιοχές, όπου ο υπερτουρισμός θα κάνει τον Έλληνα πολίτη είτε τον μόνιμο κάτοικο είτε τον Έλληνα τουρίστα να νιώθει ξένος στην ίδια του την πατρίδα.
