Άρθρο του Νίκου Ανδρουλάκη στα “Παραπολιτικά”
Από την αρχή της κρίσης του Κορωνοϊού, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των πολιτών. Ενώ η κρίση επεκτεινόταν και κάθε χώρα λειτουργούσε βάση της αρχής «ο σώζων εαυτόν σωθήτω», απαγορεύοντας την εξαγωγή πολύτιμου ιατρικού προστατευτικού εξοπλισμού, η Ευρώπη της αλληλεγγύης ήταν παντελώς απούσα.
Στη συνέχεια βεβαίως τα πράγματα βελτιώθηκαν σημαντικά. Μετά από πίεση, οι απαγορεύσεις στην εξαγωγή προστατευτικού εξοπλισμού ανακλήθηκαν και πολλές χώρες της Ένωσης έστειλαν ιατροφαρμακευτικές προμήθειες όπως μάσκες και αναπνευστήρες στην Ιταλία και την Ισπανία, Ρουμάνοι Ιατροί πέταξαν στην Ιταλία για να βοηθήσουν, Γάλλοι και Ιταλοί ασθενείς με Κορωνοϊό μεταφέρθηκαν στη Γερμανία και το Λουξεμβούργο για νοσηλεία σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Παράλληλα η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε στην διεξαγωγή κοινών προμηθειών ιατρικού εξοπλισμού, ώστε να αποφύγει τόσο την αισχροκέρδεια από μεγάλες εταιρείες, όσο και τον ανταγωνισμό μεταξύ των Κρατών – Μελών, όπως συμβαίνει τώρα στις ΗΠΑ όπου η κάθε Πολιτεία παλεύει μόνη της και ανταγωνιστικά προς τις άλλες. Επίσης πολύ σημαντικό βήμα ήταν και η ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Στρατηγικού αποθέματος με προστατευτικά μέσα και αναπνευστήρες, το οποίο θα είναι έτοιμο να αποσταλεί σε όποια χώρα χρειάζεται, απολύτως δωρεάν.
Παρά όμως τα όποια θετικά αν και καθυστερημένα μέτρα ως προς την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, η Ευρώπη παραμένει διχασμένη όσο ποτέ με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να έχει αναλάβει το ρόλο του απλού θεατή. Η κα Von der Leyen πολλές φορές αντί να υπερασπίζεται το κοινό Ευρωπαϊκό συμφέρον όπως επιτάσσει ο ρόλος της, λειτουργεί ως η Γερμανίδα Επίτροπος. Σε αντίθεση με τον προκάτοχό της κ. Juncker, ο οποίος σε κρίσιμες στιγμές πάντα επενέβαινε, θέτοντας ακόμα και τα ισχυρά κράτη της Ένωσης ενώπιον των ευθυνών τους, η τωρινή πρόεδρος φαίνεται να προτιμά το ρόλο του όχι και τόσο αμερόληπτου διαιτητή. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας, είδαμε ότι στο Eurogroup διαπραγματεύονταν μεταξύ τους οι κυβερνήσεις, χωρίς να υπάρχει κάποια Ευρωπαϊκή πρόταση στο τραπέζι. Μάλιστα μετά από τη διακοπή την Τρίτη το βράδυ, το Eurogroup συγκλήθηκε ξανά αργά το βράδυ της Πέμπτης και αφού οι Ιταλία, Ολλανδία, Ισπανία, Γαλλία και Γερμανία είχαν καταλήξει σε συμβιβασμό, μόνο και μόνο για να επικυρώσει τα συμφωνηθέντα. Ακόμα και για την Ευρωπαϊκή Αντασφάλιση κατά της Ανεργίας, για την στήριξη των εργαζομένων και των ανέργων που πλήττονται από τον Κορωνοϊό αξίας 100 δισεκατομμυρίων, ενώ ήταν πρόταση της Επιτροπής, οι Υπουργοί αποφάσισαν για τις λεπτομέρειες και τον τρόπο εφαρμογής της.
Είναι πολύ νωρίς ακόμα για να δούμε τη διάρκεια της πανδημίας. Όμως όποια κι αν είναι αυτή, η δημιουργία ενός ταμείου που θα υποκρύπτει την αμοιβαιοποίηση του χρέους και το οποίο θα χρηματοδοτήσει τους τομείς της Ευρωπαϊκής οικονομίας που θα πληγούν περισσότερο από αυτή την απρόσμενη περιπέτεια, είναι το πρώτο ασφαλές βήμα. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάποια στιγμή στο μέλλον δε θα πρέπει να τεθεί ξανά στο τραπέζι και η πρόταση της Σοσιαλιστικής Ομάδας ήδη από το 2010 για την έκδοση ευρωομολόγου. Αν επικρατήσουν οι εθνικές στρατηγικές έναντι μίας συγκροτημένης συλλογικής προσπάθειας που θα σφραγίζει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, η επόμενη ημέρα θα είναι πολιτικά και οικονομικά δυσοίωνη.
